Η Ελλάδα βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού, καθώς απειλείται από οικονομική και πολιτική κατάρρευση, με απροσδιόριστες, αλλά αναμενόμενες, συνέπειες για την σταθερότητα στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή επισημαίνει σε άρθρο γνώμης στο περιοδικό THE NATIONAL INTEREST ο Wayne Merry, ειδικός ερευνητής για την Ευρώπη και Ευρασία στο think tank της Ουάσιγκτον American Foreign Policy Council.Η Γερμανίδα καγκελάριος, Άγκελα Μέρκελ, ισχυρίζεται ότι η Ευρώπη θα πρέπει να «λυτρωθεί» από τα οικονομικά της αμαρτήματα μέσω της λιτότητας, μολονότι στην Ελλάδα ένας νέος γύρος μέτρων λιτότητας θα μπορούσε να οδηγήσει την ήδη εύθραυστη οικονομία της προς την κατάρρευση και το λαό προς αναζήτηση απέλπιδων εναλλακτικών λύσεων.
Η Μέρκελ και ο Σόιμπλε ισχυρίστηκαν πρόσφατα ότι δεν πρόκειται να υπάρξει ένα νέο σχέδιο διάσωσης για την Ελλάδα με κούρεμα του χρέους που διακρατούν οι επίσημοι πιστωτές. Οι χρηματοπιστωτικές αγορές θεωρούν ωστόσο ότι οι εν λόγω δηλώσεις απευθύνονται στην γερμανική κοινή γνώμη ενόψει των εκλογών του Σεπτεμβρίου και ότι μια διαγραφή του χρέους είναι αναπόφευκτη για την αποφυγή μιας οικονομικής κατάρρευσης της Ελλάδας.
Τα καλά νέα για την Ελλάδα είναι ότι η χώρα θα μπορούσε να διαθέτει πρωτογενές πλεόνασμα στα τέλη του έτους, ενώ αναμένεται ανάκαμψη στον ζωτικό τουριστικό τομέα της χώρας, εξαιτίας και των ταραχών σε άλλους προορισμούς, όπως την Αίγυπτο, την Τυνησία και την Τουρκία. Θετική εξέλιξη αποτελεί επίσης ο αγωγός φυσικού αερίου TAP που θα διασχίζει τις βόρειες περιοχές της χώρας, ενώ η κεντρώα κυβέρνηση συνεργασίας εμφανίζεται αρκετά ισχυρή ώστε να αποτρέψει πρόωρες εκλογές, καθώς οι εν ενεργεία υπουργοί γνωρίζουν ότι θα έχαναν τις θέσεις τους.
Τα σημαντικά νέα ωστόσο είναι πολύ άσχημα. Η Ελλάδα βρίσκεται σε βαθιά ύφεση, την χειρότερη στην Ευρώπη. Οι απώλειες στο επίπεδο διαβίωσης της μεσαίας και της εργατικής τάξης είναι βίαιες, ενώ οι προοπτικές για τους νέους, που δεν έχουν φύγει στο εξωτερικό είναι δυσοίωνες, όπως και για τους γονείς τους.
Η οικονομία, απλά, είναι εξαιρετικά αδύναμη για να μπορέσει να ανταποκριθεί στους στόχους που θέτει το νέο πακέτο «διάσωσης». Χωρίς την αποκατάσταση της ανάπτυξης η δημοσιονομική πολιτική θα αποτύχει εκ νέου. Τα ενδεχόμενα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις είναι πενιχρά, ενώ οι υπεσχημένες μεταρρυθμίσεις στον διογκωμένο δημόσιο τομέα αποτελούν σε μεγάλο βαθμό απατηλές προσδοκίες. Η Ελλάδα διαθέτει μια μικρή οικονομία, στηριζόμενη στον τουρισμό, στην ναυτιλία, στα εμβάσματα από το εξωτερικό και στις ευρωπαϊκές επιδοτήσεις. Παράγει ορισμένα εξαγώγιμα αγροτικά προϊόντα, ενώ εάν δεν συμμετείχε στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα ήταν μια οικονομία του τρίτου κόσμου με τα αντίστοιχα επίπεδα διαβίωσης.
Τις τελευταίες δεκαετίες ωστόσο η μεσαία τάξη της Ελλάδας είχε εθιστεί στα ευρωπαϊκά επίπεδα διαβίωσης, τα οποία έχει σήμερα απολέσει, ενώ διαθέτει μια μαχητική εργατική τάξη, η οποία μολονότι δεν απόλαυσε την ευδαιμονία των περασμένων ετών, υφίσταται σήμερα, με δυσανάλογο τρόπο, τις επιπτώσεις της λιτότητας που επιβάλλει η Ευρώπη.
Η Ελλάδα δημιούργησε το πρόβλημά της, αλλά η κρίση έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά από εκείνα στην υπόλοιπη Ευρώπη. Στην Ελλάδα δεν υπήρξε φούσκα στα ακίνητα, το ιδιωτικό χρέος ήταν περιορισμένο, ενώ ο τραπεζικός τομέας ήταν σχετικά υγιής μέχρι την κατάρρευση του δημόσιου τομέα. Είναι γεγονός, επισημαίνει ο αρθρογράφος, ότι οι Έλληνες συμμετείχαν σε μια πολιτική κουλτούρα που ενθάρρυνε την παραγωγή δημοσίων ελλειμμάτων, ενώ η ελληνική πολιτική ελίτ δεν έκανε τίποτα για να αναστρέψει την καταστροφική πορεία της χώρας.
Ο Wayne Merry αναφέρεται επίσης στις εκλογές του 2009 και στην απόφαση του τότε Π/Θ, Γιώργου Παπανδρέου, να μην κηρύξει την μονομερή στάση πληρωμών της χώρας, αλλάζοντας τις μέχρι τούδε πρακτικές που ακολουθούσε η Ελλάδα. Εάν το είχε πράξει οι οικονομικές προοπτικές της Ελλάδας θα ήταν σήμερα διαφορετικές. Μια τέτοια κίνηση θα κατέστρεφε την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας για ένα διάστημα και τις τράπεζές της, αλλά η ζημιά θα ήταν αναστρέψιμη. Αντίθετα η Αθήνα επέλεξε να εμπιστευτεί τους Ευρωπαίους εταίρους της.
Στην πραγματικότητα η «αλληλεγγύη» των Ευρωπαίων έναντι της Ελλάδας εδράζονταν στον φόβο κατάρρευσης των γερμανικών και γαλλικών τραπεζών, εξαιτίας της μεγάλης έκθεσής τους στο ελληνικό κρατικό χρέος. Η ΕΕ επιχείρησε να απομονώσει το πρόβλημα εντός της Ελλάδας αντί να το λύσει. Εάν οι Έλληνες, οποιασδήποτε πολιτικής ιδεολογίας, γνώριζαν ότι η ευρωπαϊκή «αλληλεγγύη» σήμαινε την βραδεία ασφυξία της χώρας ίσως να επέλεγαν μια περισσότερο εθνικιστική και μονομερή προσέγγιση, όπου θα υπήρχε τουλάχιστον η ευχαρίστηση ότι συμμετέχουν στην οδύνη και οι βόρειοι εταίροι της.
Είναι εύκολο, επισημαίνει ο αρθρογράφος, να ασκεί κανείς κριτική στην Αθήνα για την πολυετή παραβίαση των κανόνων της ΕΕ και για την μη εκπλήρωση των πρόσφατων απαιτήσεων για μεταρρυθμίσεις. Καμιά ελληνική κυβέρνηση ωστόσο δεν θα μπορούσε να εκπληρώσει τις απαιτήσεις των Βρυξελλών και του Βερολίνου.
Οι εναλλακτικές λύσεις είναι σήμερα μεταξύ ενός τροτσκιστικού καθεστώτος, που θα εγκατέλειπε όλα όσα έχουν υλοποιηθεί έως τώρα, και μιας ολικής, θεσμικής, πολιτικής κατάρρευσης. Είναι πολύ αργά για την εκδήλωση των τύψεων στην Ευρώπη σχετικά με την Ελλάδα. Η εμπειρία της ελληνικής κρίσης έχει δείξει έως τώρα ότι εμπεριέχει τεράστιες πολλαπλασιαστικές συνέπειες, που εκτείνονται από την Αθήνα σε ολόκληρο τον ανεπτυγμένο κόσμο.
Μια αποτυχία της συνταγματικής κυβέρνησης σήμερα ή μια κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας θα πυροδοτούσε άλλες κρίσεις στην νότια Ευρώπη και στη Μέση Ανατολή. Το σημερινό επίπεδο της σταθερότητας στην Ελλάδα θα πρέπει λοιπόν να διατηρηθεί, επισημαίνει ο αρθρογράφος.
Η απολύτρωση μέσω της λιτότητας έχει φτάσει στα όριά της. Η αποκατάσταση μιας μίνιμουμ ευμάρειας είναι αναγκαία για την όποια μελλοντική οικονομική ανάκαμψη της χώρας. Αυτό είναι προς το συμφέρον της Ευρώπης και όχι απλά της Ελλάδας.
Πηγή
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου